Afhandeling bezwaren; formele vereisten do’s en don’ts

2 juni 2021

Veel vragen die wij ontvangen, gaan over het afhandelen van een bezwaarschrift en de formele vereisten. In dit artikel gaan wij in op vragen die ons vaak worden gesteld bij de afhandeling van een bezwaarschrift voor de WOZ. 

Moet ik de bezwaarmaker altijd horen?

Nee dat hoeft niet. In artikel 7:2 Awb is de hoorplicht vastgelegd en in artikel 7:4 de inzage van stukken. Artikel 25 Awr regelt echter dat voor (rijks)belastingen de belanghebbende op verzoek wordt gehoord. Kortom de belanghebbende dient hier schriftelijk om te verzoeken. Het niet horen op verzoek van een belastingplichtige hoeft in beroep niet per sé tot terugverwijzing naar de gemeente te leiden. Op grond van een arrest van de Hoge Raad moet dan beoordeeld worden of de belastingplichtige is benadeeld door het niet horen op verzoek. Het niet horen kan wel impact hebben op de proceskostenvergoeding. Onder voorwaarden volstaat een telefonische hoorzitting. Daarnaast kan bijvoorbeeld horen achterwegen blijven bij het volledig tegemoetkoming van een bezwaar of niet-ontvankelijkheid van het bezwaar.

Hoe veel tijd moet ik geven aan een bezwaarmaker om te worden gehoord?

Dit is een typische, ‘’dat hangt er vanaf” vraag. De basisregel is dat het horen een belangrijk onderdeel vormt van de bezwaarprocedure, en de belanghebbende ook voldoende tijd moet krijgen om te reageren op een hoorverzoek. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat als er een uitnodiging tot horen is verzonden en hier niet op is gereageerd, dat niet wil zeggen dat uitdrukkelijk afstand is gedaan van het recht om te worden gehoord. Kortom, veronderstel niet dat geen prijs wordt gesteld op horen wanneer niet op het verzoek wordt gereageerd.

In een uitspraak op bezwaar oordeelde de rechtbank Rotterdam dat van de belanghebbende wel een constructieve en actieve houding mag worden verwacht in het tot stand brengen van een hoorgesprek. Een constructieve en actieve houding blijkt uit het feit dat belanghebbende zich voldoende beschikbaar houdt en voldoende bereikbaar is. En wanneer de geselecteerde dagen niet tot de mogelijkheden van de belanghebbende behoort, dat er dan actief naar een redelijk oplossing wordt gezocht samen met de gemeente. Dit mag overigens ook worden verwacht van de gemeente. Kortom wees alert in deze.

Wat zijn op de zaak betrekking hebbende stukken?

Vervolgens is het belangrijk goed te inventariseren wat nu op de zaak betrekking hebbende stukken zijn. Wat moet overlegd worden in het kader van de bezwaar/beroepsprocedure en hoe?

Na het verschijnen van het zogenaamde black box arrest van de Hoge Raad, komt er steeds meer jurisprudentie wat nu op de zaak betrekking hebbende stukken zijn. De Hoge Raad oordeelde dat alle relevante feitelijke gegevens die aan dat bestuursorgaan ter beschikking staan en hebben gestaan als op de zaak betrekking hebbend stuk zijn aan te merken. Ook stukken die verwerkt zijn in modelmatige analyses. Als het besluit van het bestuursorgaan terug te voeren is op de uitkomst van dergelijke analyses, moet het bestuursorgaan inzicht en controleerbaarheid van deze keuzes. Anders ontstaat er geen gelijke procespositie.

In recente jurisprudentie is geoordeeld dat onder andere grondstaffels en de veelal modelmatig toegepaste KOUDV factoren als op de zaak betrekking hebbende stukken zijn.

Hoe moeten deze op de zaak betrekking hebbende stukken inzichtelijk gemaakt worden?

Dit is een onderwerp waarop op dit moment veel wordt geprocedeerd. Moeten deze stukken dan ook actief overlegd worden in de bezwaarfase aan de belastingplichtige (tegen eventueel een vergoeding van de kosten)? Het inzagerecht is in principe gekoppeld aan de hoorplicht. De vraag waarover veel gerechtelijke instanties zich de afgelopen tijd over hebben gebogen is of in de bezwaarfase een actief op passief inzage recht geldt. Bij een actief inzage recht is er een toezendverplichting door de gemeente aan de belanghebbende (tegen eventueel een vergoeding van de te maken (kopieer)kosten). Bij een passief inzagerecht geldt dat op een aan te wijzen plek tien dagen voor de hoorzitting de stukken ter inzage liggen voor belanghebbende. Alhoewel een merendeel van de rechtelijke macht tot nu toe oordeelt dat er sprake is van een passief inzagerecht, ligt de gerechtelijke macht hierover niet helemaal op een lijn. Wij verwachten dat  de Hoge Raad hierover het laatste woord zal moeten geven. 

Webinar bezwaar aspecten

Wilt u meer weten over de verschillende aspecten voor afhandeling van bezwaar? Op 24 juni 2021, 13:00 – 14:30 uur organiseren wij een webinar over dit onderwerp waarbij onder andere bovenstaande onderwerpen centraal zullen staan. Aan de hand van wet- en regelgeving lopen wij diverse aspecten van bezwaarafhandeling langs. Vanzelfsprekend is het ook mogelijk om uw eigen casus in te brengen. Aanmelding voor het webinar kan hier.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *