Wet toeristische verhuur woonruimte
Per 1 januari 2021 is de Wet toeristische verhuur woonruimte in werking (op een aantal artikelen na) getreden. Hiervoor wordt de Huisvestingswet 2014 aangepast. Met deze wet wordt aan gemeenten extra instrumenten gegeven om de handhaving mogelijk te maken en indien noodzakelijk de eventuele (negatieve) effecten van de toeristische verhuur van woonruimte te kunnen voorkomen of beperken.
Dit betekent niet dat de maatregelen zomaar doorgevoerd kunnen worden. De gemeenteraad zal wel moeten onderbouwen dat de inzet van deze maatregelen noodzakelijk, geschikt en proportioneel is voor het behoud of de bevordering van de leefbaarheid in de woonomgeving.
Dit wetsvoorstel voorziet daartoe in de mogelijkheid voor een registratie-, meld- en/of vergunningplicht.
Woonruimten
In de eerste plaats is natuurlijk de vraag wat een woonruimte is. Onder een woonruimte wordt verstaan het tegen betaling bieden van verblijf aan personen van een woonruimte die niet als ingezetene zijn ingeschreven met een adres in de gemeente in de basisregistratie personen.
Om misverstanden te voorkomen is aangegeven dat onder het begrip toeristische verhuur van woonruimte ook vallen:
- de verhuur van woonruimte aan expats, arbeidsmigranten en buitenlandse studenten die niet zijn ingeschreven in de BRP van de gemeente waarin de woonruimte gelegen is.
- B&B
- Short stay
- Woonboten
Onder deze wet vallen niet:
- Recreatiewoningen
Registratieplicht
De gemeenteraad kan in de huisvestingsverordening bepalen dat de aanbieder van een woonruimte voor toeristische verhuur zich eenmalig moet registreren en het registratienummer moet vermelden bij iedere aanbieding van de woonruimte voor toeristische verhuur. De eenmalige registratie is digitaal, laagdrempelig en kosteloos. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de inrichting van deze registratiemethode.
In de wet is opgenomen dat woningen niet aangeboden mogen worden op een (digitaal) platform zonder de registratievermelding. Dit artikel treedt nog niet in werking.
De registratieplicht is de basis en kunnen worden aangevuld met al dan niet gecombineerde nachtencriterium, meldplicht en vergunningenplust. Voor alle maatregelen geldt dat de gemeenteraad dient te onderbouwen waarom de inzet van het instrument noodzakelijk is, non-discriminatoir en proportioneel is.
Nachtencriterium
Zo kan de gemeenteraad in die verordening tevens bepalen dat een woonruimte slechts een maximaal aantal nachten per jaar toeristisch verhuurd mag worden en/of per wijk.
Meldplicht
Als de gemeenteraad een nachtencriterium heeft vastgesteld, kan zij in de verordening ook opnemen dat de aanbieder iedere toeristische verhuring moet melden bij de gemeente.
Vergunningplicht
Het doel van een vergunningplicht voor toeristische verhuur van woonruimte is het onder voorwaarden kunnen toestaan van verhuur en daarmee een balans te realiseren tussen wonen en de toeristische verhuur van woonruimte waarvan de gemeente beoordeelt dat een registratie- en/of meldplicht en/of nachtcriterium, geen soelaas bieden of niet effectief zijn.
De gemeenteraad kan gebieden in de gemeente aanwijzen waar voor toeristische verhuur van woonruimte een vergunning moet worden aangevraagd en daarbij, indien dat op basis van de lokale omstandigheden noodzakelijk is, een maximum stellen aan het aantal vergunningen dat in dat gebied kan worden afgegeven. Er kan alleen een vergunningplicht voor bepaalde tijd worden verleend.
Bij het niet voldoen aan de uitgangspunten die neergelegd zijn inde huisvestingsverordening kan een bestuurlijke boete worden opgelegd door het college van burgemeesters en wethouders.
Bestuurlijke boete
De gemeenteraad zal in de huisvestingsverordening de hoogte van de boete moeten differentiëren in verband met de aard, omvang en verwijtbaarheid van de overtreding of het feit dat de overtreding al dan niet bedrijfsmatig is begaan. Daarbij kan echter nooit een hogere boete worden opgelegd dan het bedrag dat voor die overtreding is bepaald in de Huisvestingswet 2014. Daarnaast moet het college van burgemeester en wethouders bij het opleggen van de boete ook beoordelen of er bijzondere omstandigheden zijn die nopen tot verlaging van de boete.
Invoering Wet Toeristische verhuur woonruimte en lokale belastingen en heffingen
De verwachting is dat de Wet Toeristische Verhuur van Woonruimte met name ingezet wordt in die gemeenten (of deelgebieden van gemeenten) waar (eventuele) inzicht, regulering en middelen tot handhaven van verhuur van woonruimte gewenst is. Dat zal niet overal in Nederland het geval zijn en ook niet in dezelfde mate.
De onderbouwing van de maatregelen zullen op maat gemaakt moeten worden. Vanzelfsprekend kunnen wij hierin met u meedenken. Ook is het van belang goed inzichtelijk te krijgen welke soorten verhuur plaatsvinden is in de gemeente (Zo is de wet niet van toepassing op recreatiewoningen). Daarnaast zal er een goed administratief systeem moeten worden opgezet om de registratie en eventuele melding en verzoeken vergunning goed te laten verlopen.
Indien wordt overwogen om deze Wet Toeristische Verhuur van Woonruimte op te nemen in een huisvestingsverordening kan dit ook impact hebben op de lokale belastingen en/of verordeningen. Zo kan de registratie van de aanbieders gebruikt worden voor de heffing en inning van toeristenbelasting. Daarbij dient beoordeeld te worden of de bepalingen uit de huisvestingsverordening en de verordening toeristenbelasting (b.v. definities) goed op elkaar aansluiten en dient de administratie hierop te worden ingericht.
Ook moet inzichtelijk gemaakt worden of de verschillende maatregelen impact hebben op de leges en de voorwaarden die daarvoor gelden zoals opgenomen in de Dienstenrichtlijn. Vanzelfsprekend denken wij met u mee over de (on)mogelijkheden en hoe dit fiscaal juridisch het beste vormgegeven kan worden.
Meer weten?
Indien u meer over dit onderwerp wilt weten? Aarzelt u dan niet contact op te nemen met Olga Menger onze lokale belastingen specialist, Olga.menger@fiscaliade.nl of 06 123 44 782
