In 2019 heeft het Ministerie van Financiën het standpunt ingenomen dat de financiële bijdragen van Stichting Afvalfonds Verpakkingen (ook wel bekend als Nedvang) belast zijn met btw. Diverse Rechtbanken en Gerechtshoven hebben dit oordeel bevestigd. Maar nu heeft de Rechtbank Gelderland geoordeeld dat de bijdrage van Stichting Afvalfonds als onbelaste bijdrage moet worden aangemerkt. Lees hier meer.
Fiscale kwalificatie btw en afval
Op grond van de Wet milieubeheer is de gemeente verantwoordelijk voor de inzameling van huishoudelijk afval. Als gevolg hiervan kan de btw op de kosten teruggevraagd worden via het Btw-compensatiefonds. Daarnaast volgt uit het standpunt van het Ministerie van Financiën uit 2019 dat de financiële bijdragen van Stichting Afvalfonds Verpakkingen een vergoeding zijn voor de aan hen verrichtte diensten met betrekking tot de gescheiden inzameling van verpakkingen. Dit omdat de producenten een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid hebben voor het gescheiden inzamelen van afval. Voor deze diensten kwalificeert de gemeente op basis van het standpunt van het Ministerie van Financiën als ondernemer voor de btw.
Als gevolg van deze verschillende kwalificaties hebben de meeste gemeenten hun financiële administratie zo ingericht dat de btw op de kosten welke toerekenbaar zijn aan de gescheiden inzameling van verpakkingsmateriaal verwerkt wordt via de aangifte. Dit gebeurt zowel via het aanmaken van verschillende kostenplaatsen met ieder een eigen btw-regime als het gebruik van btw-mengpercentages.
Uitspraak rechtbank Gelderland
In de uitspraak van 31 januari 2024 komt de Rechtbank Gelderland tot de conclusie dat de bijdrage juist geen vergoeding voor een dienst betreft. Het uitvoeren van de diensten betreft een eigen taak van de gemeente, waardoor er geen verbruik ontstaat richting Stichting Afvalfonds Verpakkingen. Omdat er geen sprake is van verbruik, heeft de financiële bijdrage enkel als functie om de kosten te dekken en fungeert deze niet als vergoeding voor een prestatie.
Als gevolg hiervan treedt de gemeente niet op als ondernemer voor de btw en is de gemeente dan ook geen btw verschuldigd over de bijdrage van Stichting Afvalfonds Verpakkingen. Deze bijdrage dient volgens rechtbank Gelderland gekwalificeerd te worden als een algemeen onbelaste bijdrage.
Uitwerking praktijk
De uitspraak van rechtbank Gelderland wijkt af van de eerdere uitspraken van de rechtbank Den Haag, waarbij het standpunt van het Ministerie van Financiën werd gevolgd. Wij verwachten dat de Belastingdienst ongetwijfeld hoger beroep tegen de uitspraak op beroep van de rechtbank zal aantekenen. Het kan niet anders dan dat uiteindelijk oordeel hiervoor gegeven zal moeten worden door de Hoge Raad. Daarom is ons advies voor het heden om in de administratie het huidige beleid van de Belastingdienst te volgen. Dit leidt op de korte termijn tot de minste knelpunten. Wel kan worden overwogen, gezien het principiële karakter, om tegen de btw-aangiften bezwaar aan te tekenen.
Wilt u meer weten?
Neem dan contact op met onze Btw/BCF specialist Nikita Brameijer of onze formeel & lokale middelen specialist Olga Menger.
