De rioolheffing blijft de gemoederen bezig houden. Wordt er niet geprocedeerd over de opbrengstlimiet en/of bepaalde kosten wel of niet als last ter zake aangemerkt kunnen worden, dan wordt er wel geprocedeerd over de verhouding van de rioolheffing tot de Kaderrichtlijn Water en zoals recentelijk in een aantal gevallen; of de gemeente het gelijkheidsbeginsel schendt door (niet gepubliceerd) begunstigend beleid te voeren. In dit artikel gaan wij in op de schending van het gelijkheidsbeginsel waarbij een beroep wordt gedaan op begunstigend beleid.
Recent heeft Rechtbank Limburg hierover een uitspraak gedaan (20 november 2020, ECLI:NL:RBLIM:2020:9070). Maar ook in 2020 werd hierover regelmatig geprocedeerd (b.v. Rechtbank Noord Nederland 10 maart 2020) en Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (21 april 2020). De verwachting is dat er nog een aantal volgen. Opvallend is dat deze procedures door dezelfde gemachtigde worden gevoerd. Indien wordt geoordeeld dat er sprake is van schending van het gelijkheidsbeginsel als gevolg van (niet gepubliceerd) begunstigend beleid kan dit grote financiële gevolgen hebben, omdat de gehele aanslag rioolheffing van de bezwaarmaker wordt vernietigd. Deze gerechtelijke procedures geven aan dat het van belang is, uitgangspunten en aannames goed te documenteren en te onderbouwen.
Wat houden deze procedures in?
De belanghebbende stelt dat zijn percelen anders worden behandeld dan vergelijkbare percelen. Bij gebrek aan informatie die door de gemeente wordt aangeleverd kan het niet anders zijn (zo stelt de belastingplichtige) dan dat dit het gevolg is van (niet gepubliceerd) begunstigend beleid.
Deze stelling is in beginsel snel in te nemen door in de kostenonderbouwing van de gemeente het aantal percelen op te tellen en dit te vergelijken met het aantal objecten in de basisregistratie adressen en gebouwen (“BAG”). Daar begint over het algemeen de zoektocht door de belanghebbende. Overigens moet opgemerkt worden dat het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft geoordeeld dat er in deze situatie geen sprake is van gelijke gevallen, omdat de definitie van een perceel voor de rioolheffing niet per se overeenkomt met de afbakening die de BAG administratie hanteert.
Wat is schending van het gelijkheidsbeginsel als gevolg van begunstigend beleid?
Een schending van het gelijkheidsbeginsel hoeft niet per se tot een vernietiging van de aanslag rioolheffing te leiden. Immers er kan een rechtvaardiging aan ten grondslag liggen. Dit kan wel tot vernietiging leiden wanneer met succes wordt beargumenteerd dat dit het gevolg is van (niet gepubliceerd) beleid.
Begunstigend beleid is het geval wanneer een heffingsambtenaar (ongeschreven) beleid voert, waarbij een of meerdere belastingplichtigen worden bevoordeeld ten opzichte van andere belastingplichtige(n) door bewust een juiste rechtstoepassing achterwege te laten (begunstigend beleid).
Er zijn regels over de bewijslast wanneer schending van het gelijkheidsbeginsel onder verwijzing naar begunstigend beleid wordt aangevoerd en jurisprudentie wanneer er nu wel of geen sprake is (of behoeft te zijn) van schending van het gelijkheidsbeginsel als gevolg van begunstigend beleid danwel dat hier een afdoende verklaring voor wordt gegeven.
Het lastige is dat begunstigend beleid niet per se geschreven beleid is. Ook een (structurele) gedraging kan leiden tot (niet gepubliceerd) begunstigend beleid.
In de betreffende procedure werd aannemelijk geacht dat er sprake was van (niet gepubliceerd) begunstigend beleid omdat bepaalde type percelen uit de belastingheffing werden gehouden en de belanghebbende aannemelijk had gemaakt dat dit voor (een deel) niet terecht was. De gemeente kon hier geen afdoende verklaring voor geven.
Had deze procedure kunnen worden voorkomen?
Wij kunnen ons voorstellen dat een gemeente in een dergelijke situatie erbij gebaat is als goed in kaart is gebracht welke percelen wel of niet in de belastingheffing waren betrokken en waarom. Een dergelijke inventarisatie/documentatie kan ertoe leiden dat de discussie niet of op een andere manier gevoerd (zou) kunnen worden in een bezwaar- of eventueel beroepsfase.
Wat kunnen wij hierin voor u betekenen?
Vanzelfsprekend zijn alle werkzaamheden maatwerk, maar wij kunnen u ondersteunen bij:
- Het verzorgen van een fiscaaljuridische beoordeling van de uitgangspunten die ten grondslag liggen aan de rioolheffing
- Indien u te maken krijgt met een dergelijk bezwaar en/of beroep het verlenen van ondersteuning in de fiscaaljuridische onderbouwing en gesprekvoering.
Wilt u meer weten over dit onderwerp?
In het fiscaal-juridisch weekblad NL Fiscaal (NLF 2020/1076 en NLF 2021/0115) heeft onze lokale belastingen specialist Olga Menger een tweetal noten geschreven over dit onderwerp.
