Inleiding
Btw en lokale belastingen? Dat is een aspect wat niet vaak naar voren komt als aandachtspunt. Dit is ook niet raar. Als de gemeente optreedt als overheid en niet in concurrentie treedt is de gemeente geen btw verschuldigd over de inning van de belastingen.
In dit artikel gaan wij in op een aantal situaties waarbij de btw een rol kan spelen. Wij wijzen erop dat het altijd van belang is de btw af te stemmen met uw fiscaal adviseur. Vanzelfsprekend staat onze btw afdeling u graag hierin bij. Omdat wij zowel specialisten in dienst hebben die gespecialiseerd zijn in lokale belastingen als btw, hebben wij alle expertise in huis om u hierover te informeren.
Ondernemer bij fictie
De wetgever heeft bij fictie bepaald dat een gemeente als ondernemer optreedt bij de inning parkeerbelasting van parkeergarages met slagbomen (die ter verzekering van betaling dienen). In dat geval moet de gemeente over de geinde parkeergelden btw afdragen.
Let op voor het ‘straatparkeren’ geldt niet dat de gemeente bij fictie of anderszins optreedt als ondernemer. Dat betekent dat hierover geen btw verschuldigd is of in rekening gebracht moet worden aan de parkeerder.
Ondernemer als gevolg van concurrentie
Havengelden
Een ander geval waarin de btw wel een rol kan spelen bij lokale belastingen is wanneer de gemeente in concurrentie treedt met andere partijen. De rechtspraak heeft bijvoorbeeld geoordeeld dat hiervan sprake is bij het innen van havengelden. Er zijn namelijk ook particuliere havens en de gemeenten treedt bij de inning van havengelden in concurrentie met particuliere havens. Van belang is te onthouden dat feiten en omstandigheden altijd getoetst moeten worden.
Levering van elektriciteit gebaseerd op de publiekrechtelijke verordening
Een ander voorbeeld waarbij btw een rol kan spelen, is het leveren van elektriciteit. Wij benadrukken dat dit volledig afhankelijk is van de feiten en omstandigheden. Dus vraag hiervoor altijd advies van uw fiscaal adviseur. Maar over het algemeen geldt het volgende.
In veel marktgelden verordeningen of bijvoorbeeld de legesverordening wordt de aansluiting op een elektriciteitspunt als separate activiteit benoemd (naast de vergunning van een marktplaats en de marktgelden zelf). Als de levering van energie apart is, de ontvanger zelf kan kiezen om deze af te nemen en geen integraal onderdeel vormt van de activiteit (bijvoorbeeld het innen van marktgelden), dan is deze activiteit met btw belast omdat de levering van energie een met btw belaste activiteit is.
We wijzen erop dat dit niet altijd het geval hoeft te zijn. Wanneer namelijk de levering van elektriciteit een integraal onderdeel vormt van de te innen marktgelden, kan het zijn dat hier geen btw over is verschuldigd omdat er geen wettelijke overheidstaak wordt uitgevoerd. Wij hebben in dit artikel al gesproken over het aanbieden van een aansluitpunt voor het leveren van elektriciteit. Hiervoor kunnen verschillende uitgangspunten gelden.
Maar het innen van veergelden is een met btw-belaste activiteit omdat de gemeente geen wettelijke overheidstaak heeft om een veerdienst te verzorgen. Dit is een keuze van de gemeente zelf. Dat betekent dat de gemeente optreedt in het economische verkeer en een met btw-belaste prestatie verricht. Dit heeft Rechtbank Noord Nederland recent geoordeeld.
Opslag OZB opbrengt reclamebelasting aan ondernemersvereniging
Een aantal gemeenten innen een opslag op de OZB voor gebruikers of innen reclamebelastingen. Hierover is geen btw verschuldigd. Vervolgens komt de opbrengst van deze opslag of reclamebelasting ten goede aan een ondernemersvereniging die daarvoor verschillende activiteiten kan uitvoeren. In dit geval is het belangrijk om te toetsen of de bijdrage die de gemeente doet aan deze ondernemersvereniging met btw belast is ja of nee.
Dit is helemaal het geval wanneer er sprake is van een BIZ bijdrage aan een separate vereniging of stichting. Dit geschiedt middels een subsidie. Maar dat betekent niet dat er geen btw in rekening gebracht moet worden. Dit is afhankelijk van de gemaakte afspraken tussen de gemeente en de ondernemersvereniging. De btw kan daarbij een rol spelen. Laat dit vooraf goed beoordelen. Uit onze ervaring blijkt dat dit niet altijd goed verloopt.
Onze advies is bij een opslag bij de OZB, inning reclamebelasting of BIZ bijdrage ten behoeve van een ondernemersvereniging of stichting of fonds om dit altijd met uw btw adviseur af te stemmen.
Wat betekent de btw kwalificatie voor een verordening en/of aanslagen?
- Wij adviseren om in de verordening op te nemen of de bedragen in- of exclusief btw zijn. Als in de verordening bijvoorbeeld is aangegeven dat de parkeerbelasting (in een parkeergarage met slagbomen) 1,00 per uur bedraagt, dan zal hierover 21% btw moeten worden afgedragen aan de Belastingdienst. Er moet dan dus ermee rekening worden gehouden dat er aan opbrengst € 0,79 over blijft.
- Uit jurisprudentie blijkt dat de btw niet aan de orde kan worden gesteld bij een bezwaar tegen een aanslag (b.v. Rechtbank Noord-Nederland 20 maart 2025). Maar de gemeente is wel verantwoordelijk voor een juiste btw toepassing. Is een activiteit met btw belast dan dient de aanslag ook aan de factuurvereisten te voldoen voor de btw.
Overig
Bovenstaande onderdelen zijn voorbeelden, maar het overzicht is niet uitputtend. Voor bij rechten en/of leges kan er zich de omstandigheid voordoen dat er sprake is van een economische activiteit (b.v. de huur van toga’s etc.).
Onderzoek met name bij de legesverordening, marktgeldenverordening of staanplaatsverordening of er sprake kan zijn van een recht waarbij toch geldt dat btw verschuldigd is omdat een prestatie wordt geleverd. Belangrijke zaken die daarbij beoordeeld moeten worden zijn:
- Wordt dit (leges) product verricht uit hoofde van (hogere) wetgeving als overheid waarbij ik verplicht ben deze dienst te leveren of is dit een aanvullende (eigen) keuze?
- Treden we in concurrentie met particuliere ondernemers?
Meer weten?
Als u vragen of opmerkingen heeft of wilt u meer weten? Neem dan contact op met lokale belastingen en btw-specialist Olga Menger of uw vaste aanspreekpunt.
